...και όχι μόνο για «πρωτάρηδες»
«Μα κάμνουν τούτα τα πράματα για την Κύπρο;»
Σε email που μας έστειλε ένας φίλος αναγνώστης, μας εισηγήθηκε να ασχοληθούμε με το πράγματι πολύ ενδιαφέρον θέμα των «Διαδικτυακών Αγορών από Κύπρο» και να φτιάξουμε, κατά τα λεγόμενά του, κάτι σαν «Online shopping for Cypriot dummies». Ενώ οι Αγορές / Συναλλαγές μέσω του Διαδικτύου δεν είναι ούτε κάτι το νέο, ούτε δα και τίποτα τρομερά πολύπλοκο, εν τούτοις επειδή στην επαγγελματική καθημερινότητά μας παρατηρούμε πολλή κόσμο στην Κύπρο να δυσκολεύεται και να έχει (εύλογες) απορίες περί του θέματος, αποφασίσαμε να αφιερώσουμε μερικές σελίδες του «ΤΕΧΝΟ-ΠΟΛΙΣ» με στόχο την ενημέρωση και δημιουργία επίγνωσης πάνω σ’ αυτό το θέμα.
Παίρνοντας τα πράγματα εξ’υπαρχής, εάν κάποιος το σκεφτεί λίγο, η όλη ιδέα του «online μαγαζιού» που να στοχεύει την Κυπριακή αγορά, ίσως να μην ακούγεται και τόσο καλή εκ πρώτης άποψης. Η Κύπρος όντας μικρή, όλα είναι κοντά, ο καιρός πάντα καλός για να πας ψώνια, μας αρέσει να «ψαχουλεύουμε» εξονυχιστικά κάτι πριν το αγοράσουμε (ακόμα και το ψωμί μερικές φορές... μπλιάχ!) και φυσικά (σε όσους από μας) αρέσει να επιδιδόμαστε στο γνωστό σπορ του ανατολίτικου-στυλ παζάρεμα. Με το «ρε φιλούιν», με το «ρε κουμπάρε», είμαστε γενικά λαός που του αρέσει να μιλά (πολύ), ειδικά όταν παίζονται αγορές στη μέση. Να τηλεφωνά, να ρωτά κάθε λεπτομέρεια... όχι επειδή είμαστε και οι πιο «έξυπνοι καταναλωτές» του κόσμου, αλλά απλά μας αρέσει να κάμνουμε «καρκασιαλλίκι» όσο αφορά τις αγορές μας. Προτιμούμε την άμεση προσωπική επαφή με το προϊόν που μας ενδιαφέρει, με τον πωλητή... και ειδικά αν είναι «ο κολλητός του παπά μου» ή ο «κουμπάρος του ανιψιού μου» ε, τότε το πράμα επιβάλλεται για λόγους αρχής.
Ωραία και γραφικά όλα αυτά, δεν συμφωνείτε; Τουλάχιστον σίγουρα χαμογελάτε την ώρα που τα διαβάζετε και ας σιωπηρά ομολογήσουμε ότι αναγνωρίζουμε τουλάχιστον ένα μικρό κομμάτι του εαυτού μας που ταιριάζει σ’ αυτό το προφίλ.
Όμως, παρά όλων των κλισέ που ακούμε συχνά του στυλ «τώρα με τη νέα εποχή του διαδικτύου...» ή «ο χρήστης πρέπει να εκσυγχρονιστεί με την νέα εποχή των ηλεκτρονικών αγορών...» και λοιπά νερόβραστα, το να αγοράζουμε μέσω του Διαδικτύου δεν μας υποχρεώνει κατ’ ανάγκη να ξεχάσουμε για πάντα τις αγοραστικές μας συνήθειες και να «υποταχτούμε ολοκληρωτικά στη νέα τάξη πραγμάτων του κρύου και απρόσωπου διαδικτύου», καλή ώρα όπως ένα online μαγαζί.
Η συνήθης νόηση του κόσμου όταν συγκρίνει το «shopping μέσω διαδικτύου» vs. το «shopping μέσω Μακαρίου», είναι ότι αποτελούν δύο εντελώς ξεχωριστά πράγματα και ότι το ένα «αντιμάχεται» το άλλο - συγκεκριμένα, στον τρόπο αγοράς (ηλεκτρονική συναλλαγή vs. «ριάλια στο σιέριν»), τρόπο απόκτησης των αγαθών (αποστολή μέσω ταχυδρομείου vs. «πιάννω τα τωρά τζιαι φεύκω») και στον τρόπο αντιμετώπισης του πελάτη («please enter quantity» vs. «καλώς τα παιδκιά, πως να σας βοηθήσω;») και ούτω καθεξής.
Κατά πόσο όμως αυτές οι διαφορές πράγματι αποτελούν, σώνει και καλά, «τεράστιο χάσμα καταναλωτικής κουλτούρας», μόνο υπερβολή θα ήταν αυτό, αφού όπως θα διαπιστώσετε από τον παρόν «Οδηγό», οι online αγορές δεν είναι δα και τόσο «απίστευτα δύσκολη» υπόθεση, φτάνει όμως να έχουμε υπόψη μας δυο-τρία πράγματα.
Συμβουλές για Διαδικτυακές Αγορές από Διεθνείς Ιστοσελίδες
Κατά πάσα πιθανότητα ένα προϊόν που βάλατε στο μάτι καθώς σερφάρατε στο Διαδίκτυο, να πουλιέται μέσω ενός online μαγαζιού που δεν έχει φυσική παρουσία στην Κύπρο, αλλά βρίσκεται στο εξωτερικό. Με αυτά τα δεδομένα (και έπειτα από συζήτηση που είχαμε με τον αναγνώστη / εισηγητή, Τάσο Αναστασίου), σας συστήνουμε να έχετε υπ’ όψη σας τα εξής:
- Πρώτον, τα περισσότερα online μαγαζιά δεν κάνουν αποστολές εμπορευμάτων στην Κύπρο. Μπορεί μεν να λένε ότι στέλνουν «στην Ευρώπη», αλλά όταν κοιτάξετε τη λίστα τους για ποιες χώρες θεωρούν ότι ανήκουν στην Ευρώπη, δεν έχουν την Κύπρο (ακόμα) μέσα – ανήκουμε πολλές φορές στην κατηγορία «rest of the world». Ακόμα και εάν στέλνουν Κύπρο, συχνά μας αναγκάζουν να χρυσοπληρώσουμε το shipping. Άρα, αφού λοιπόν πολύ λίγα διεθνή online μαγαζιά στέλνουν στην Κύπρο, δεν είναι ανάγκη μόλις ανακαλύψουμε ένα καινούργιο online μαγαζί να πάμε να εγγραφούμε («register»). Μόλις βρούμε μια ωραία ιστοσελίδα με καλές τιμές, το πρώτο που θα πρέπει να κάνουμε είναι να πάμε στο «customer service» της ιστοσελίδας και να ελέγξουμε κατά πόσο αποστέλλουν τα προϊόντα στον ομφαλό του κόσμου - την Κύπρο. Δυστυχώς τα πιο πολλά online μαγαζιά δεν αποστέλλουν και τελικά θα μας μείνει ο κόπος.
- Εάν είστε πατριώτης, μην παραξενευτείτε που πολλά online μαγαζιά έχουν την Κύπρο με τον εξής τρόπο: «Cyprus (republic)» και «Cyprus (Turkish)». Φυσικά, μερικά είναι πιο «πολιτικώς ορθά»: «Cyprus», «Cyprus (Not administered area)» και άλλα πιο «ωμά»: «Cyprus», «Cyprus (North)».
- Πολλά online μαγαζιά ζητούν να επιβεβαιώσουμε (να «αποδείξουμε») την διεύθυνση χρέωσης μας («billing address»). Εάν το προϊόν τους δεν το θέλετε και άμεσα τότε αφήστε τους να περιμένουν - σιγά να μην στείλω το λογαριασμό του τηλεφώνου μου στον Αμερικάνο! Εάν όμως θέλετε άμεσα το προϊόν τους (όπως εγώ ήθελα το ρολόι με το κρυμμένο USB drive των 2 gigabyte από το Thinkgeek.com) τότε θα αναγκαστείτε να υποπέσετε στον εξευτελισμό. Σκανάρετε ένα λογαριασμό τηλεφώνου τους και στείλτε τους τον. Πάντως εξυπνάδες του στυλ «μα είναι στα Ελληνικά» δεν πέτυχαν ..
- Εάν δεν εμπιστεύεστε την καινούργια ιστοσελίδα που βρήκατε, τότε απλά στείλτε τους ένα email με μια απορία (έστω και χαζή). Ανάλογα με την ταχύτητα και τον τρόπο που θα σας απαντήσουν, θα καταλάβετε εάν είναι επαγγελματίες.
- Να είστε και λίγο πονηροί. Το «εγώ στραώνω και πουλώ τζιαι εσού άμπλεπε τζιαι αγόραζε» δεν ισχύει για την Κύπρο μόνο. Μην περιμένετε ότι το iPhone των 100 δολαρίων που σας διαφημίζει ο Κινέζος στο dhgate.com ότι είναι αυτό που έχετε υπόψη σας.
- Χρόνος Παράδοσης. Μέχρι να φτάσει στην Κύπρο το πακέτο όλα καλά. Μετέπειτα, τα Κυπριακά Ταχυδρομεία θα σας φέρουν μια κόλλα για να το παραλάβετε από το ταχυδρομείο. Ο χρόνος μέχρι να φέρει την άσπρη (ή πράσινη, εάν είναι συστημένο) κόλλα ο ταχυδρόμος είναι φυσικά απροσδιόριστος και στηρίζεται στην αρχή του «όποτε μπορέσει ο άνθρωπος» . Βέβαια είναι και η λύση του DHL, ή του FedEx, ή του UPS, αλλά όπως λέμε στα κυπριακά – «κόφκουν κκελλέ».
- Κομμένες οι εξυπνάδες του στυλ «μα δεν ήρθε - στείλτε μου τα λεφτά μου». Πολλές φορές (και ιδιαίτερα τα Χριστούγεννα) τα πράγματα που αγοράσαμε αργούν υπερβολικά να έρθουν. Φυσικά και θα στείλουμε email για να τους το πούμε. Οι περισσότερες εταιρείες, εάν τελικά δεν έρθουν τα πράγματα σας, σας επιστρέφουν τα χρήματά σας στη Visa. Ας πάρουμε αυτό το σενάριο: μόλις πάρετε την επιστροφή των λεφτών, εν τέλει έρχεται και η άσπρη η κόλλα από το ταχυδρομείο για να παραλάβετε το πακέτο. Άρα, τελικά ήρθε και το προϊόν που παραγγείλατε και πήρατε και τα λεφτά πίσω. Εδώ θα πρέπει να φανείτε έντιμοι. Στείλτε email και αναφέρετέ το στην εταιρεία και ζητήστε τους εσείς να τους στείλετε τα λεφτά πίσω. Ο λόγος είναι απλός: «καλύτερα να σου βγει το μάτι παρά το όνομα». Αυτά τα κολπάκια τα κάμνουν πολλοί Κύπριοι - μάλιστα ένας φίλος το ανήγαγε σε επιστήμη. Στο τέλος όμως θα βγάλουμε κακό όνομα και η Κύπρος θα μπει σε καμιά μαύρη λίστα παρέα με τη Νιγηρία.
- Κυπριακά Τελωνεία: Εάν απορείτε με ποια κριτήρια φορολογούνται με ΦΠΑ τα προϊόντα που παραγγείλατε από το εξωτερικό, το ίδιο απορούμε και ‘μεις. «Άγνωσται αι βουλαί των Κυπριακών Τελωνείων». Επί του παρόντος, θεωρούμε πολιτικά ορθό να μην κακολογήσουμε κανένα, οπόταν, είτε ρωτήστε να μάθετε, είτε πάρτε τα δικό σας ρίσκα, είτε απλά βάλτε κανένα μέσο.
- VISA: Aν το προσέξατε, ουδέποτε το ποσό σε δολάρια είναι αντίστοιχο σε ευρώ στο τέλος της ημέρας. Παράδειγμα, βρίσκετε κάτι που σας αρέσει, πηγαίνετε στο ΧΕ currency converter ( www.xe.com/ucc ) και το μετατρέπετε σε ευρώ. Το αγοράζετε, αλλά μετά από 2-3 μέρες, όταν θα μπείτε να ελέγξετε το ebank σας, θα δείτε ότι το ποσό σε ευρώ είναι μεγαλύτερο. Η Visa international χρεώνει 2.5% για τον κόπο της για συναλλαγές σε διαφορετικά νομίσματα.
- Πολύ διαδεδομένος είναι ο τρόπος πληρωμής μέσω PayPal (www.paypal.com). Πιο ασφαλές μεν, αφού δεν μαθαίνει κανείς τον αριθμό της Visa κάρτας σας, αλλά χρεώνει πιο πολλά. Πολλές φορές μέχρι και 3% και η τιμή συναλλάγματος δολαρίου-ευρώ που δίνει δεν είναι και η καλύτερη. Δεν έρχεται και τόσο «δωρεάν» η ασφάλεια λοιπόν.
- Internet Visa. Πολύ καλή κίνηση. Έστω και αν κάποιος καταφέρει να σας κλέψει τα στοιχεία της Internet Visa σας, ο λογαριασμός δεν θα έχει λεφτά μέσα για να κλαπούν. Εννοείται ότι θα έχετε και πρόσβαση ebank για να έχετε άμεσο έλεγχο. Για περισσότερες πληροφορίες για το πώς μπορείτε να αποκτήσετε μία κάρτα Internet Visa και πρόσβαση ebank, μπορείτε να αποταθείτε στην τράπεζά σας.
- Πολλές φορές το amazon.com και το amazon.co.uk (μπορείτε να μπείτε και στα δύο με τους ίδιους κωδικούς) για το ίδιο βιβλίο/προϊόν έχουν διαφορικές τιμές. Σίγουρα είναι απαραίτητο να γνωρίζετε την ισοτιμία του ευρώ με το δολάριο ή τη στερλίνα, ώστε να εκμεταλλευτείτε τη διαφορά της τιμής υπέρ σας.
· Αν σας επερίπαιξε ο «Αμερικάνος» και δεν σας έστειλε το εμπόρευμα που παραγγείλατε, ή αν σας έκαμε καμιά στραβή με την πιστωτική κάρτα, μπορείτε να δοκιμάσετε να αποταθείτε στην τράπεζα σας και να αμφισβητήσετε τη συναλλαγή. Σε πολλές περιπτώσεις, συνήθης τακτική των τραπεζών όσο αφορά κατάχρηση πιστωτικής κάρτας από τρίτο στο διαδίκτυο είναι να σας επιστραφούν όλα ή μέρος των χρημάτων σας.
Κυπριακά Online Μαγαζιά: Αξίζουν να τους ρίξετε μια ματιά
Υπάρχουν διάφορα Κυπριακά Online Μαγαζιά για να ελέγξετε. Ένα από αυτά είναι το Emporion Plaza (θυγατρική εταιρεία της ΑΤΗΚ – www.eplaza.com.cy). Στην περίπτωση αυτή, πιο σωστός χαρακτηρισμός θα ήταν το «online πολυκατάστημα», δηλαδή, πολλά άλλα «καταστήματα» (τα οποία προϋπάρχουν για χρόνια) έχουν τον δικό τους χώρο κάτω από την ίδια «εστία» (το Emporion Plaza).
Άλλα online μαγαζιά που εμπορεύονται στην Κύπρο τα οποία εξειδικεύονται σε ηλεκτρονικές συσκευές είναι τα www.e-shopcy.com.cy , το www.pixmania.com.cy , και το www.ipelagos.com . Δεν θέλουμε να μεροληπτήσουμε υπέρ κανενός (και ιδίως κατά αυτών που δεν αναφέρουμε εδώ). Από την άνεση του σπιτιού σας, ανεπιφύλακτα σας συνιστούμε να μπείτε για όση ώρα θέλετε, όποια ώρα θέλετε, να συγκρίνετε τιμές και να βγάλετε τα δικά σας συμπεράσματα. Κανένας δεν θα σας αγχώσει «συγνώμη κύριε, κλείνουμε για το μεσημέρι». Όλες οι λεπτομέρειες των προϊόντων κάτω από το δάκτυλό σας (κλιιικ!).
Θα προσέξετε ότι αρκετά προϊόντα πλασάρονται σε φτηνότερες τιμές από ότι θα τα αγοράζετε αν πηγαίνατε εσείς σε ένα μαγαζί. Επιπλέον πλεονεκτήματα (σε κατανοητή γλώσσα): γλιτώνεις πεζίνα, γλιτώνεις πάρκινγκ, γλυτώνεις το πρωινό του Σάββατο σου, γλυτώνεις το 9-ευρω στον καφενέ της Μακαρίου, γλυτώνεις τις ώρες σου, αγοράζεις ότι ώρα θέλεις, είναι και πιο φτηνά, και τα φέρνουν και στο σπίτι. Εάν απορείτε αν «κάμνουν delivery φραπέ», αυτό να το κάνετε μόνοι σας επειδή δεν κάμνουν – λιώνουν τα παγάκια ώσπου να το φέρουν!
Το καλό με τα Κυπριακά online μαγαζιά (τα οποία βέβαια έχουν φυσική υπόσταση στην Κύπρο), είναι ότι γνωρίζετε ποιοι είναι και που βρίσκονται. Ο «άνθρωπος» που βρίσκεται «πίσω από τον πάγκο» δεν είναι ένας «Εγγλέζος» ή «Αμερικάνος» στην άλλη άκρη του κόσμου που «ξέρω τον για ξέρει με; που ξέρω αν θα μου γελάσει ή όχι; και αν μου γελάσει που τον βρίσκω μετά;». Πολύ πιθανόν να έχετε και κάποιο μακρινό θείο κάπου εκεί μέσα. Αν λοιπόν σας γελάσουν, ξέροντας ποιοι είναι και πού βρίσκονται, μπορείτε να πάτε να τους βρείτε και να «ξεκαθαρίσετε» τις διαφορές σας από κοντά. Ή, αν σας κάμνουν «μουσκουρούθκια» και δεν σας δίνουν τα λεφτά σας πίσω, μπορείτε να πείτε του κουμπάρου σας που είναι αστυνομικός να πάει να εξηγηθεί και να εισπράξει αυτός. (σ.σ.: για τους λίγους άτυχους που δεν έχουν κουμπάρο αστυνομικό, έχω ένα φίλο που ξέρει κάποιον που κάνει αυτή τη δουλειά για σας με ένα μικρό ποσοστό).
Ένα σημείο που αξίζει αναφοράς, είναι η εγγραφή («registration») που προαπαιτείται να κάνετε σε ένα online μαγαζί πριν προχωρήσετε σε αγορά. Πριν πείτε «Ε και; όλα τα online μαγαζιά απαιτούν εγγραφή και μας ζαλίζουν με τις πληροφορίες που ζητούν», ο λόγος που ο χρήστης εγγράφεται, είναι ώστε στην επόμενη αγορά πληροφορίες όπως η διεύθυνση του παραλήπτη να είναι ήδη καταχωρημένες, γλιτώνοντας έτσι χρόνο και αποφεύγοντας λάθη στη νέα παραγγελία. Επιπλέον ο αγοραστής μπορεί να βλέπει το στάδιο που βρίσκεται η παραγγελία του, να διατηρεί «wish list» με προϊόντα που τον ενδιαφέρουν για μελλοντικές αγορές, ώστε να γίνονται αυτόματες ειδοποιήσεις όταν είναι διαθέσιμα ή σε προσφορά και άλλα τέτοια βολικά πραγματάκια. Κάνοντας εγγραφή (λογαριασμό), βάση των αγορών σας το σύστημα «καταλαβαίνει» τις προτιμήσεις και τα ενδιαφέροντα σας και σας ειδοποιεί αναλόγως για νέα προϊόντα ή προσφορά.
του Ορέστη Τριγγίδη
orestis@tringides.com | http://www.amalgamacy.info
και του Τάσου Αναστασίου
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "ΠΟΛΙΤΗΣ" - 29/06/2008, Σελίδα: 50, Κωδικός άρθρου: 802612 - http://www.politis-news.com/cgibin/hweb?-A=802612&-V=archivearticles&-p